Uzmanlar gerçek dünyadaki uygulamanın yıllar alacağını söylese de algoritma, klasik bilgisayarların kapasitesinin ötesinde bir görev gerçekleştirdi
Google, geleneksel bilgisayarların yeteneklerinin ötesinde bir görevi gerçekleştiren bir algoritma geliştirerek kuantum hesaplamada çığır açtığını iddia etti.
Kuantum bilgisayarının işleyişini yönlendiren talimatlar kümesi olan algoritma, bir molekülün yapısını hesaplayabildi; bu da tıp ve malzeme bilimi gibi alanlarda önemli keşiflerin önünü açtı.
Ancak Google, kuantum bilgisayarlarının gerçek dünyada kullanımının yıllar alacağını kabul etti.
Google bir blog yazısında, “Tarihte ilk kez bir kuantum bilgisayarı, süper bilgisayarların yeteneklerini aşan doğrulanabilir bir algoritmayı başarıyla çalıştırıyor,” dedi. “Bu tekrarlanabilir, klasik ötesi hesaplama, ölçeklenebilir doğrulamanın temelini oluşturuyor ve kuantum bilgisayarlarını pratik uygulamalar için bir araç haline getirmeye yaklaştırıyor.”
Bu ay Nobel Fizik Ödülü’nü kazanan Google’ın kuantum yapay zeka biriminin baş bilim insanı MichelDevoret, duyurunun kendi alanında bir başka dönüm noktası olduğunu belirterek, “Bu, tam ölçekli kuantum hesaplamaya doğru yeni bir adım” dedi.
Kuantum bilgisayarının klasik bir bilgisayardan 13.000 kat daha hızlı çalışmasını sağlayan algoritma atılımı, Çarşamba günü Nature’da yayınlanan hakemli bir makalede ayrıntılı olarak açıklandı.
Bir uzman, Google’ın başarısının etkileyici olmakla birlikte, gerçek dünyada önemli bir etkisi olmayan dar bir bilimsel soruna odaklandığı konusunda uyardı. İki molekülün sonuçları, MRI taramalarının arkasındaki teknoloji olan nükleer manyetik rezonans (NMR) ile çapraz kontrol edildi ve normalde NMR tarafından ortaya çıkarılmayan bilgiler ortaya çıktı.
Sussex Üniversitesi’nde kuantum teknolojileri profesörü olan WinfriedHensinger, Google’ın “kuantum avantajı” gösterdiğini, yani araştırmacılarının klasik bir bilgisayar kullanılarak gerçekleştirilemeyecek bir görevi kuantum bilgisayarı kullanarak gerçekleştirdiğini söyledi.
Ancak bilim camiasını en çok heyecanlandıran görevlerden bazılarını gerçekleştirebilen, tamamen hataya dayanıklı kuantum bilgisayarları için hâlâ biraz yol kat etmek gerekiyor; çünkü bunlar, kuantum bilgisayarlarındaki bilgi birimi için kullanılan terim olan yüz binlerce kuantum bitini barındırabilen makineler gerektiriyor.
Hensinger, “Google’ın başardığı görevin, kuantum bilgisayarları için öngörülen dünyayı değiştirecek uygulamalardan bazıları kadar devrim niteliğinde olmadığını anlamak önemli,” dedi. “Ancak bu, kuantum bilgisayarlarının giderek daha güçlü hale geldiğinin ikna edici bir kanıtı.”
Çeşitli zorluklarla başa çıkabilen gerçekten güçlü kuantum bilgisayarları milyonlarca kübit gerektirir; bu da mevcut kuantum donanımlarının başaramadığı bir şeydir çünkü kübitler çok değişkendir.
Hensinger, “Tartışılan en ilginç kuantum bilgisayarlarından bazıları milyonlarca hatta milyarlarca kübit gerektirecek,” dedi. “Google makalesinin yazarlarının kullandığı donanım türüyle bunu başarmak daha zor, çünkü donanımları son derece düşük sıcaklıklara kadar soğutulmayı gerektiriyor.”
Google’ın mühendislikten sorumlu başkan yardımcısı HartmutNeven, ABD’li teknoloji şirketinin kuantum yankıları adını verdiği algoritmadaki ilerlemeye rağmen kuantum bilgisayarlarının gerçek dünyada kullanımının beş yıl uzakta olabileceğini söyledi.
Dünya kuantum bilişiminin siber risklerine nasıl hazırlanabilir?
Kuantum bilgisayarlar, kökleri 19. yüzyıl bilim kurgu veya steampunk sanatına dayanan teknolojik bir adım değişikliğidir ; dişliler, saat mekanizması ve makine parçaları gibi endüstriyel dönem imgelerini Viktorya dönemi sanatı ve tasarımıyla harmanlayan ve robotik ve yapay zeka gibi fütüristik unsurları içeren bir estetiktir.
Bu, genellikle geleceğin bilgisayarları veya bilim kurgunun bir parçası olarak görülmelerinin sebebi olabilir. Ancak, kuantum hesaplamanın teknolojik temellerindeki son gelişmeler ve gerekli hata düzeltme kodu yetenekleri, tartışmayı yavaş yavaş “eğer”den “ne zaman”a taşıyor.
⬛Fütüristik kuantum hesaplama yakında günümüzün teknolojisi haline gelecek.
⬛Bu durum pek çok disiplin açısından olumlu bir gelişme olacak, ancak potansiyel güvenlik etkileri genellikle vatandaşlar, kuruluşlar veya karar vericiler tarafından tam olarak anlaşılmıyor.
⬛Bu farklı kitlelere, bu yeni teknolojiyle ilişkili riski azaltmak için kolektif ve koordineli bir yanıt sağlamak amacıyla özel mesajlar verilmesi gerekiyor.
⬛Kuantum bilişimine geçiş öncesinde kolektif eylem, dijital altyapımızı güvence altına alma yeteneğimizde bir adım değişikliği sağlayacak yeni bir güvenlik temeli oluşturma fırsatları sunabilir.
